Bünyan'da halı dokumanın amacı tarih içerisinde değişim göstermiştir. Başlangıçta genç kızlar sadece çeyizlerinde götürmek için dokurken daha sonra çeyizlerinde kullanmanın yanı sıra el harçlıklarını çıkarmak amacıyla da dokumaya başlamışlardır. Günümüzde de halıcılık bayanlar için evin geçimine katkıda bulunmayı sağlayan önemli bir gelir kaynağıdır. Bu sebeple halıyı ev kızları ve ev hanımları çeyizin yanında aile bütçesine katkıda bulunmak amacıyla da dokurlar.
Görücü usulü evliliklerin yoğun olarak yaşandığı yörede, annelerin oğullarına kız bakarken aradıkları en önemli özellik, kızın halı dokumaya olan yatkınlığıdır. Ailelerin halı dokuyan kızlar arasından kendilerine gelin olacak kızı arıyor olmaları genç kızlar arasında halı dokumayı öğrenmek açısından itici bir güç olur.
Halı dokuyamayan kızlara yörede fazla değer verilmez. Bir kızın ev işlerinde maharetli olması onun emsalleri arasında popüler olması için yeterli bir neden değildir; fakat bir kızın güzel halı dokuyor olması onun çevresinde beğenilmesinde önemli bir etkendir. Aileler, gelin alacakları kızın fiziksel ve karakteristik özelliklerinin yanında halı dokumayı bilip bilmediklerine de bakarlar. Böylelikle kızların evin geçimine katkıda bulunmasını isterler.
Genç kızların halıları sadece kendi çeyizleri için dokuduğu dönemde iplerin hazırlanmasından boyanmasına kadar geleneksel boyut ön planda tutulmuştur. 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında halıcılık iyi gelir getiren bir hal almaya başlayınca işin geleneksel boyutunun yanına ekonomik boyutu da eklenmiştir.
Halıcılık üzerine söylenmiş kimi manilerde de bu işin sanatsal kaygıdan çok maddi kazanç elde etmek amacıyla yapıldığı anlaşılmaktadır.
Ellerimin nasırı
Halının hatırası
Dokumam bunu amma
Çeker beni parası (Gülcan, D. 2006)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder